Biografia

Świętosława (Sygryda Storråda), była córką Mieszka I i siostrą Bolesława Chrobrego, żoną królów wikińskich Swena Widłobrodego i Eryka Zwycięskiego oraz matką Haralda Svenssona i Kanuta Wielkiego. Tego samego, który podbił Anglię. Polskie źródła milczą o Świętosławie. W przeciwieństwie do skandynawskich sag. Być może życiorys Świętosławy został złożony z opowieści o dwóch różnych Piastównach. Nie można jednak wykluczyć, że Sygryda Storråda nigdy nie istniała. 

Polityka przez duże „p” 

Według najbardziej rozpowszechnionej wersji Świętosława urodziła się jako córka Dobrawy lub wcześniejszej, pogańskiej żony Mieszka I. Kiedy nieco podrosła wydano ją za mąż za władcę Szwedów Eryka Zwycięskiego. Świętosława miała spełnić swój „małżeński obowiązek” wydając na świat następcę tronu, a gdy jej mąż zmarł, odziedziczyła wielkie posiadłości i rzuciła się w wir polityki przez duże „p”. By samodzielnie sprawować rządy odrzucała zaręczyny kolejnych kandydatów na męża. „Zalotnicy byli jednak nieugięci i kiedy przybyli do niej król Harald Grenske – lokalny norweski władca, ojciec Olafa Świętego oraz konung Vissavald z Gardariki –  Wsiewołod z Rusi, by prosić ją o rękę, podjęła ich ucztą, upiła, a następnie otoczyła dwór swoimi ludźmi i spaliła zalotników wraz z ich przybocznymi. Miał to być sygnał, by nie ośmielano się więcej uderzać do niej w konkury” – pisał dr Łukasz Malinowski, historyk i popularyzator nauki. Politycznym sukcesem Świętosławy miało być zawarcie pokoju z władcą Danii Swenem Widłobrodym, w efekcie czego sama została jego żoną i pomogła mu w podbiciu Norwegii. W nowym związku urodziła czwórkę dzieci, w tym dwóch przyszłych królów – władającego Danią Haralda I i Knuta (Wielkiego) – króla Danii, Norwegii i Anglii. Przez kolejne stulecia jej potomkowie rządzili połową ówczesnej Europy.

Kroniki i sagi 

Znamy jedynie dwie wzmianki o córce Mieszka I, które pochodzą od wiarygodnych informatorów. Najwcześniejsza i jednocześnie fundamentalna pozostaje zwięzła informacja w kronice biskupa Thietmara z lat 1012-1018. Pisząc o królach Haraldzie i Knucie, synach Swena Widłobrodego, kronikarz stwierdzał wprost, że urodziła ich córka Mieszka, a siostra Bolesława. Dodaje też, że została wygnana przez męża i „wiele musiała znosić przykrości”. Należy dodać, że Thietmar pochodził z możnowładczego rodu hrabiów von Walbeck i nie tylko żył współcześnie z Bolesławem Chrobrym, ale był z nim blisko spowinowacony. Miał zatem dostęp do osób najlepiej poinformowanych o stosunkach rodzinnych Bolesława. Jak wskazuje genealog i historyk prof. Rafał T. Prinke wiadomość o wygnaniu matki Haralda i Knuta znajduje niezależne potwierdzenie w kronice panowania tego drugiego, spisanej przez anonimowego mnicha z klasztoru St. Omer w latach 1040-1042. Według tego źródła po śmierci Swena Widłobrodego (1014) jego synowie sprowadzili matkę „z kraju Słowian” z powrotem do Danii. Brak tu co prawda informacji o jej pochodzeniu z rodu władców Polski, ale flamandzki kronikarz potwierdzał i uzupełniał przekaz Thietmara. Biografia Świętosławy jest o wiele bogatsza dzięki skandynawskim sagnamadom Snorriemu Sturlusonowi i Oddowi Snorrasonowi, którzy z rozmachem opisali przygody niejakiej Sygrydy Storrådy, utożsamianej przez część historyków z córką Mieszka I. Tłumaczyli m.in. jej przydomek, pochodzący od jej trudnego charakteru. „Storrada’” znaczy dumna, wyniosła, czy pyszna, ale może też określać osobę ambitną, o „wielkich zamiarach”. Należy jednak brać poprawkę na to, że najwcześniejsze skandynawskie relacje o Sygrydzie zostały spisane około dwieście lat po jej śmierci.