Biografia

Zgodnie z opisem Jana Długosza król Władysław nie lubił kosztownych szat, nosił barani kożuch pokryty suknem. Jego wielką pasją było myślistwo – jeszcze w wieku 75 lat brał udział w polowaniach na niedźwiedzie. Po polowaniu chętnie zażywał długich kąpieli. Nie pijał alkoholu, a jedynie wodę, obawiając się otrucia. Miał prawdziwą obsesję na tym punkcie. Był  bardzo nieufny. Nie pozwalał podawać sobie wszelkiego rodzaju przedmiotów przez jedną wyznaczoną do tego osobę. Nie wyobrażał sobie też, by ktoś miał czelność dotykać jego wyposażenia pokoju czy szat w szafach podczas jego nieobecności. Pochował trzy żony, dwie córki i jednego z trzech synów. Ponadto przeżył dziesięciu braci, z których dwaj… zostali otruci.

Wytrawne oko władcy 

W jaki sposób został królem Polski? Wielkie Księstwo Litewskie sąsiadowało z Królestwem Polskim. Oba państwa walczyły z Zakonem Krzyżackim. Postanowiły więc połączyć siły, a najłatwiej było to zrobić poprzez małżeństwo królowej Jadwigi z Jagiełłą. Wielkie Księstwo Litewskie było jednak krajem pogańskim, jego mieszkańcy nie wyznawali wiary w jednego Boga. W 1385 r. obydwa państwa zawarły umowę – Jagiełło otrzymał polską koronę, w zamian przyjmując chrześcijaństwo wraz z całym narodem litewskim i przyłączając Litwę do Polski. Po ślubie z królową Jadwigą został koronowany na króla. Od tej pory Królestwo Polskie miało dwóch monarchów. Zasiadłszy na polskim tronie, Jagiełło nie zamierzał odgrywać roli figuranta. Od samego początku otaczał się ludźmi zaufanymi, zarówno z kręgów świeckich, jak i duchownych. Cudzoziemiec uważany początkowo za gburowatego dzikusa okazał się świetnym strategiem, co nie pozostało bez wpływu także i na uprawianą przez niego politykę zagraniczną. „Wytrawnym okiem (…) ogarniał podległe mu ziemie i ludy. Patrzył na nie z góry z szerokiej perspektywy, nosząc w sobie wizję wielkiej monarchii – państwa federacyjnego i tolerancyjnego, w którym bez przemocy mogły istnieć i rozwijać się różne narody, kultury, religie” – pisali o Jagielle Jadwiga Krzyżaniakowa i Jerzy Ochmański. 

Człowiek sukcesu 

Najważniejsze wydarzenia okresu rządów Jagiełły wiążą się z odpieraniem ataków Zakonu Krzyżackiego. Jagiełło 25 lat swego życia poświęcił przygotowaniu do rozprawienia się z wrogiem. 15 lipca 1410 r. pod Grunwaldem dowodząc armią 30-tysięczną polsko-litewsko-ruską, wspieraną przez czeskie posiłki, złamał potęgę Krzyżaków. W bitwie brało udział łącznie około 70 tysięcy rycerzy, co uczyniło z niej jedno z najważniejszych wydarzeń militarnych średniowiecznej Europy. Oprócz sukcesów militarnych Jagiełło nadał ważne prawa polskiemu rycerstwu. Między innymi zakazał karania i więzienia szlachty bez wyroku sądu. Przeprowadził reformę monetarną. Nową monetę nazwano półgroszem. Miała wartość 3 denarów. Wypełnił wolę królowej Jadwigi i wznowił działalność Akademii Krakowskiej – pierwszej polskiej uczelni. Dlatego nosi ona nazwę Uniwersytet Jagielloński. Do ogromnego sukcesu należy zaliczyć również schrystianizowanie całej Litwy przy aktywnym współudziale królowej. Według Jana Długosza sędziwy król kilkanaście dni przed śmiercią poszedł do lasu dla słuchania słowika; a zabawiwszy na tym słuchaniu aż do późnej nocy i zaziębiwszy się mocno, zaraz od tego czasu począł na siłach upadać. Umierając, po 48 latach panowania, Władysław Jagiełło pozostawił potężne, największe terytorialnie państwo w Europie.